PA0RDT MINI WHIP ANTENNE
(2022)
CLICK HERE FOR THE ENGLISH VERSION
Een kleine actieve antenne, ik verwachtte er niet al te veel van!
De PA0RDT mini whip antenne
Een kleine actieve antenne zo lang als een voet, ik verwachtte er helemaal niets van! Een kleine actieve antenne zo groot als mijn voet in plaats van een 5 meter lange spriet antenne, dat is toch te mooi om waar te zijn! Maar een kleine onopvallende whip antenne is misschien toch redelijk bruikbaar voor omroep ontvangst. En bruikbaar voor alle frequenties tot 30 MHz! Ik bedacht een heel eenvoudige manier om de gevoeligheid van zo'n actieve antenne te testen. Zonder dure meetapparatuur, heel geschikt voor een arme, sober levende radio amateur op blote voeten. Die test wilde ik ook proberen. Die kleine minwhip, die moest er komen!
Er werd zo'n kleine actieve whip antenne besteld op internet voor ongeveer 50 euro, thuis afgeleverd. Zelf maken leek me geen goed idee, hij was niet duur en werd geleverd met twee coax kabels en een "power/splitter" zodat de antenne via de coax kan worden gevoed met 12 volt.
Ik vond een oude muurbeugel van een satelliet antenne, een stuk PVC pijp van ongeveer 1,5 meter, een doos met slangeklemmen en kocht een lange steenboor op de rommelmarkt. Want de coaxkabel moet toch ergens door de dikke muur naar binnen. Eerst de antenne maar eens open maken, wat zou er in zitten?
Een mooi printplaatje met SMD 's!
De achterkant van het printplaatje, type XR-158
Nu hij toch uitelkaar gehaald is, gelijk maar een draad voor het aarden van de antenne gemonteerd.
Zo moet het schema er ongeveer uitzien
Een gaatje in de onderkant gemaakt voor de aard draad en het
weglopen van water indien de antenne niet perfect waterdicht is...
De antenne wordt bovenop een PVC pijp van ongeveer 1,5 meter lengte gemonteerd
En de PVC pijp met antenne worden gemonteerd op de oude,
niet meer gebruikte montage beugel van een TV schotel antenne.
De aard draad wordt verbonden met de metalen montage beugel.
De PVC pijp is in de lengte opengesneden met een haakse slijper
zodat hij om de antenne en montage beugel klemt.
De power/splitter met een ferriet ontstoorkern in de voedingsleiding
Power/splitter, radialen en ferrieten
Je moet natuurlijk niet zo'n geschakelde voeding nemen, die stoort teveel. Er lag nog een oude, analoge niet gestabiliseerde 12 volt voeding tussen de rommel. In de power/splitter werd nog een extra weerstand en condensator van 2000 uF gemonteerd. De weerstand om de enigzins te hoge spanning te verlagen en de condensator om de rimpel spanning te verminderen. In de 12 volt voedingsleiding wordt een ferrietkern gemonteerd om storing vanuit het lichtnet te onderdrukken. Neem 4 tot 5 windingen om de kern, dat is voldoende, 1 winding heeft praktisch geen effect. En zo'n ferrietkern is ook gemonteerd in iedere uitgaande audio kabel van een ontvanger.
De power/splitter is verbonden met twee radialen, een van ongeveer 2 meter lengte een een van ongeveer 3 meter lengte. Zo maak je een goede HF aarde voor het verminderen van radio storing via de coax kabels.
En ook bij de antenne moet je een HF aarde maken. Ik heb de antenne beugel gebruikt en zag niet veel verschil wanneer er nog extra radialen werden toegevoegd. Die lelijke radialen zijn dan ook weggelaten.
Een HF scheidingstransformator vermindert de geleidende radio storing van de ontvangers en computer apparatuur richting antenne.
Dit zijn 2x8 bifilaire windingen op een FT37-43 ringkern. De wikkelingen zijn als twee getwiste draden uitgevoerd, dan zijn de verliezen minimaal.
De ontvangers zijn via serie resonantie circuits aangesloten. Deze hebben een lage impedantie op de eigen ontvangst frequentie
en een hoge impedantie op andere frequenties. Dus belasten de ontvangers de antenne alleen maar op hun eigen frequentie!
Koppelen met de QRSS ontvangers
Bij de ontvangers wordt een HF scheidingstransformator gemonteerd. Een HF scheidingstransformator vermindert de geleidende radio storing van de ontvangers en computer apparatuur richting antenne. Dit zijn 2x8 bifilaire windingen op een FT37-43 ringkern. De wikkelingen zijn als twee getwiste draden uitgevoerd, dan zijn de verliezen minimaal.
De ontvangers zijn via serie resonantie circuits aangesloten. Deze hebben een lage impedantie op de eigen ontvangst frequentie en een hoge impedantie op andere frequenties. Dus belasten de ontvangers de antenne alleen maar op hun eigen frequentie!
Indien je nog last hebt van radio storing, dan kun je nog experimenteren met radialen aan de uitgang van de HF scheidingstransformator, dus bij de ontvangers.
De antenne is nu gereed voor gebruik. Maar hoe test je heel simpel de gevoeligheid van de antenne?
Test van de gevoeligheid op 40, 30, 20 en 10 meter, ik heb er 1 plaatje van gemaakt.
Tijdens de eerste 30 seconden is de antenne afgeschermd en zie je een laag ruisniveau.
Na 30 seconden wordt de afscherming verwijderd en zie je de ruis iets toenemen.
De omgevingsruis is dus sterker dan de eigen ruis van de antenne!
Gevoeligheid testen en... hoe doet hij het?
Hoe kun je de goevoeligheid van zo'n actieve antenne testen? Uiteindelijk was dat niet zo moeilijk. Ik wikkelde de antenne helemaal in geaard aluminium folie zodat hij totaal afgeschermd was en niets meer ontving. Daarna wordt de afscherming verwijderd en moet het ruisniveau toenemen wanneer de antenne gevoelig genoeg is om de omgevingsruis of atmosferische ruis te ontvangen!
Ik heb de resultaten van de vier frequentie banden naast elkaar geplakt zodat je de resultaten in een goed overzichtelijk plaatje kunt zien.
Test van de gevoeligheid op 40, 30, 20 en 10 meter, ik heb er dus 1 plaatje van gemaakt.
Tijdens de eerste 30 seconden na 6.35 uur is de antenne afgeschermd en zie je een laag ruisniveau. Na 30 seconden wordt de afscherming verwijderd en zie je de ruis iets toenemen op alle vier banden. Op alle banden is de omgevingsruis is dus sterker dan de eigen ruis van de antenne, de gevoeligheid is uitstekend!
En de antenne werkt inderdaad prima. Al snel waren er op alle banden vele QRSS signalen te zien. Hieronder enkele leuke ontvangst resultaten van QRSS signalen.
Op 10 meter: G0MBA, G0PKT, M0GBZ, Bloksignaal en PA2ST!
Op 20 meter: G0FTD, VK4AAN (zwak!), M0GBZ en TF3HZ!
Resultaten 20 meter
Goede ontvangst van diverse QRSS stations. Zelfs VK4AAN!
Op 30 meter: KB5UEW!
Resultaten 30 meter
Heel veel QRSS signalen! De 30 meter band is de drukste band met de meeste QRSS signalen. Dit is de meest geschikte band om te beginnen met QRSS!
Gezien op 40 meter: KG5RDY en K5CO!
Resultaten 40 meter
Goede ontvangst van diverse QRSS stations. KG5RDY en K5CO met de kleine mini whip antenne!
80 meter: G0FTD (zwak!) en G6GN!
Resultaten 80 meter
Goede ontvangst van enkele QRSS stations, vaak QRN.
Een kleine actieve antenne, ik verwachtte er heel weinig van...
Maar nu is het mijn enige antenne voor ontvangst van QRSS signalen!
Geweldig goede resultaten!
De "poor man" gevoeligheidstest had bewezen dat de gevoeligheid van de antenne prima was. Al snel werden vele QRSS signalen ontvangen. De antenne werkte uitstekend, veel beter dan ik had verwacht. De meegeleverde coax kabels zijn niet van een erg hoge kwaliteit. Geen gevlochten koper mantel en dun. Maar in de praktijk werkt de antenne zonder meer goed en de dunne kabel is erg onopvallend en gemakkelijk te monteren, dus dat laat ik maar zo.
En het slechte weer kwam inderdaad. Een bliksem inslag vlak naast het huis, de hoofdzekering moest worden gereset. Maar de antenne was niet beschadigd. Maar goed dat ik de kleine whip antenne had gemonteerd en niet de 5 meter lange spriet antenne die ik eerst wilde!
Een kleine, onopvallende actieve whip antenne zo groot als een voet. Maar 1 antenne voor alle frequentie banden en verbonden met alle QRSS kortegolf ontvangers! Op een onopvallende plek aan de zijkant van het huis! Te mooi om waar te zijn, maar het is echt waar! De 5 meter lange, lelijke spriet antenne ligt hier nu ongebruikt. Maar misschien ga ik hem gebruiken voor een QRSS baken voor buiten zoals Alex SA7CNG heeft, ver van het huis.
Index PA2OHH